Đứt dây chằng gối có phải mổ không? Bao lâu thì đi lại được?

Dây chằng gối giữ vai trò liên kết các đoạn xương ở vùng đầu gối nhằm ổn định sụn khớp và điều khiển hoạt động đi lại. Đứt dây chằng gối là chấn thương thường gặp trong sinh hoạt, lao động, tập luyện. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, người bệnh có thể bị hạn chế cử động, teo cơ đùi, mất vững khớp gối, thoái hóa khớp gối…

Nhiều người thắc mắc, nếu không may bị đứt dây chằng gối, buộc phải phẫu thuật tái tạo dây chằng thì bao lâu đi lại được? Cần làm gì để nhanh chóng hồi phục sau phẫu thuật? 

Bài viết sau đây của Traulen sẽ giải đáp cho bạn.

Tìm hiểu về chấn thương đứt dây chằng gối

Dây chằng chéo trước có vai trò gắn kết các đoạn xương ở đầu gối lại với nhau, thông qua đó cố định khớp gối. Đây là bộ phận rất dễ bị tổn thương do vận động sai cách, xoay hoặc vặn đầu gối khi đang chuyển động. Lúc này, người bệnh sẽ phải đối mặt với những cơn đau nhức khó tả và việc đi lại cũng trở nên khó khăn hơn.

Đứt dây chằng gối là tình trạng rách hoặc bong gân của dây chằng chéo trước do liên quan đến việc dừng đột ngột hoặc thay đổi hướng như khi nhảy và tiếp đất, đá bóng, đổ dốc khi trượt tuyết, vấp ngã… Trong đó, tình trạng đứt dây chằng chéo trước có thể là đứt một phần hoặc đứt toàn bộ. 

Khi bị đứt dây chằng chéo trước, người bệnh thường nghe có tiếng “rắc” phát ra trong khớp gối và cảm thấy đau, khó khăn khi di chuyển, sưng nề, khó duỗi gấp… Bên cạnh đó, người bệnh còn dễ bị viêm khớp. 

Đứt dây chằng đầu gối có cần phải mổ không? 

Các bác sĩ sẽ tiến hành mổ dây chằng gối nếu tổn thương ở mức độ nghiêm trọng như: dây chằng đầu gối bị rách hoặc đứt hoàn toàn giữa thân hay các điểm bám… Lựa chọn phương pháp điều trị nào sẽ dựa vào mức độ thương tổn mà dây chằng gối gặp phải.

Nếu chấn thương ở mức độ nhẹ, các bác sĩ sẽ điều trị bảo tồn theo phương pháp nẹp và/hoặc trị liệu RICE để dây chằng gối bị đứt tự lành:

• R – Rest (Nghỉ ngơi): Giảm gây áp lực cho vùng bị thương, nghỉ ngơi cho đến khi vết thương hồi phục hoàn toàn;

• I – Ice (Chườm đá): Giúp giảm đau nhanh chóng và hạn chế sưng tấy. Vài ngày đầu sau chấn thương, bạn nên chườm đá 15 – 30 phút/lần, mỗi lần cách nhau 2 giờ;

• Compression (Băng ép): Băng bó, ép chặt vùng bị chấn thương để giảm sưng, đau;

• E – Elevation (Nâng cao): Kê cao chân khi ngồi hoặc nằm để kiểm soát lưu lượng máu giúp vùng bị thương giảm sưng viêm. 

Đối với các trường hợp đứt dây chằng chéo ở cấp độ III trở lên, chỉ định phẫu thuật sẽ được đưa ra để nối lại dây chằng bị đứt.

Mổ dây chằng bao lâu thì đi lại được?

Trung bình 2 – 3 tuần sau mổ, dây chằng gối sẽ trở về biên độ vận động ban đầu và bệnh nhân có thể đi lại như bình thường. Với những người làm công việc nặng nhọc đòi hỏi phải nâng nhấc, ngồi xổm hoặc đi lại nhiều, thời gian dự kiến là khoảng 6 tuần đến 2 tháng sau phẫu thuật.

Đối với những người chơi thể thao, sau khi mổ tái tạo dây chằng gối thì mất từ 7 – 9 tháng mới hồi phục hoàn toàn và sẵn sàng cho các hoạt động luyện tập như trước. Nếu người bệnh kiên trì tập vật lý trị liệu theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên viên phục hồi chức năng thì thời gian phục hồi sẽ sớm hơn.

Trên thực tế, khả năng phục hồi dây chằng gối  phụ thuộc vào nhiều yếu tố: Mức độ tổn thương dây chằng, dinh dưỡng, luyện tập, cách chăm sóc…

Sau mổ dây chằng khớp gối, cần lưu ý gì để nhanh hồi phục?

Để việc hồi phục sau phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo được cải thiện tốt hơn và nhanh chóng trở về sinh hoạt bình thường, bệnh nhân cần lưu ý:

Sau mổ không được tự ý bỏ nẹp

Để không gây ảnh hưởng đến việc phục hồi chức năng sau mổ dây chằng chéo, người bệnh buộc mang nẹp trong mọi thao tác đi, đứng và kể cả lúc ngủ, trừ trường hợp nghỉ ngơi tại chỗ.

Tập động tác co duỗi khớp chi dưới

Trong 2 tuần đầu, người bệnh sẽ được hướng dẫn tập trung vào bài tập co duỗi các khớp ngón chân, cổ chân, tăng cường sức mạnh cơ xung quanh vùng đầu gối. Tuyệt đối thực hiện các bài tập này dưới sự giám sát của bác sĩ hoặc chuyên gia vật lý trị liệu với sự trợ giúp của người chăm sóc.

Tránh thực hiện một số tư thế

Tốc độ phục hồi sau mổ dây chằng gối phụ thuộc vào quá trình nghỉ dưỡng của bệnh nhân. Theo đó, trong giai đoạn hồi phục, nên hạn chế lên xuống cầu thang, tự lái xe 2 bánh, ngồi xổm…

Chế độ dinh dưỡng

Sau khi mổ đứt dây chằng gối, bệnh nhân cần bổ sung dinh dưỡng đầy đủ để hạn chế nguy cơ nhiễm trùng, tăng cường sức khỏe, hỗ trợ cấu tạo các tế bào mô mới, đồng thời giúp tái tạo sụn & duy trì dịch nhờn sụn khớp, qua đó tăng cường kết cấu sụn và độ linh hoạt cho khớp. 

• 

  Thực phẩm giàu vitamin A, B, C, E… có trong rau xanh và hoa quả chín

• Thực phẩm giàu đạm như thịt, cá, trứng, ngũ cốc… 
• Thực phẩm giàu canxi như sữa, các chế phẩm từ sữa, tôm cá nhỏ… 
• Thực phẩm giàu axit béo Omega-3 như cá hồi, cá thu, cá mòi… 

Bài tập vật lý trị liệu

Song song đó, để có thể hồi phục sớm khả năng vận động, sức mạnh cơ, toàn bộ chức năng của khớp gối và khả năng hoạt động độc lập, bệnh nhân cần kết hợp tập Vật lý trị liệu – Phục hồi chức năng tại các cơ sở uy tín, có sự giám sát của bác sĩ và chuyên viên vật lý trị liệu – phục hồi chức năng giỏi. 

Thông qua việc tập thăng bằng và dáng đi, phục hồi chức năng cũng góp phần giúp bạn trở lại các hoạt động thể thao ở cường độ như trước một cách an toàn.

• Bài tập gập – duỗi và xoay tròn cổ chân để giúp tăng cường lưu thông máu, tránh huyết khối sau phẫu thuật
• Bài tập cơ tứ đầu giúp tăng cường sức mạnh của cơ, hỗ trợ đầu gối hoạt động hiệu quả và nhanh hồi phục
• Bài tập trượt gót chân nhằm mục đích tăng khả năng gập/duỗi, giúp bảo vệ chức năng chi và dáng đi cho người bệnh sau mổ đứt dây chằng
• Bài tập gập gối cũng giúp giảm ảnh hưởng của tình trạng hạn chế gấp và/hoặc duỗi của khớp gối
• Bài tập nâng thẳng chân giúp giảm nguy cơ mất cân đối của hai chi, khôi phục dáng đi bình thường, giảm đau mặt trước khớp gối