Các nhà khoa học cho biết, cơ thể con người có 2 loại trí nhớ khác nhau. Một là trí nhớ thần kinh gắn với việc nhớ lại hoạt động đã học, còn loại kia là trí nhớ cơ bắp liên quan đến sự tái phát triển của mô cơ bắp thực sự.
Hiểu cách hoạt động của “trí nhớ cơ bắp” có thể giúp bạn có một khởi đầu mạnh mẽ nếu bạn đang thiết lập một thói quen tập thể dục mới, hoặc khởi động lại một thói quen sau thời gian nghỉ ngơi.
Hãy cùng Traulen tìm hiểu về trí nhớ cơ bắp ảnh hưởng đến quá trình tập luyện thể thao và giữ dáng nhé
Trí nhớ cơ bắp là gì và hoạt động như thế nào?
“Trí nhớ cơ bắp” (muscle memory) là thuật ngữ giải thích cho hiện tượng cơ bắp của chúng ta dường như đang “ghi nhớ” những chuyển động cụ thể, ví dụ những hoạt động như lái xe, bơi lội có thể lặp lại dễ dàng sau một thời gian bỏ bê. Khi lần đầu học một vận động mới, chuyển động của cơ thể thường chậm, cứng và dễ bị gián đoạn bởi mất tập trung. Khi luyện tập thường xuyên hơn thì độ khéo léo của tay chân, sự phối hợp của cơ thể cũng sẽ dễ dàng và trơn tru hơn mà không cần quá nhiều nỗ lực của ý thức. Đó là trí nhớ cơ bắp
Trí nhớ cơ bắp đạt được khi bạn đạt đến giai đoạn tự chủ, hiệu suất trơn tru và chính xác, đồng thời hoạt động chính của não bạn đã chuyển sang hạch nền – vùng liên quan đến chức năng tự động.
Trí nhớ cơ bắp giúp những người từng luyện tập thể thao mà bị mất cơ có thể hồi phục rất nhanh
Lợi ích của trí nhớ cơ bắp
Người mới tập gym tăng cơ rất nhanh trong 6-12 tháng đầu do tế bào cơ tăng nhiều nhân trong tế bào cơ và điều hòa môi trường trong tế bào tỷ lệ thuận với thời gian phát triển cơ bắp. Sau mỗi buổi tập, satellite cells được kích hoạt dễ dàng, bổ sung myonuclei vào tế bào cơ, làm cơ bắp tăng lên.
Khi ngừng luyện tập, số lượng nhân trong tế bào mất đi ít và không ảnh hưởng tốc độ phát triển cơ bắp. Khi luyện tập trở lại, số lượng nhân tế bào vẫn giúp cơ bắp phát triển nhanh hơn so với khi mới bắt đầu luyện tập. Trí nhớ cơ bắp là hiện tượng càng tập, bạn càng quen và ít thích nghi với kích thích dẫn tới khả năng tăng cơ bắp trên một đơn vị nỗ lực càng kém đi.
Điều này thường thấy ở những người thường xuyên luyện tập gym, sau đó phải nghỉ tập kéo dài. Họ có thể bị mất khối lượng cơ do không hoạt động, nhưng cơ thường sẽ quay trở lại nhanh hơn so với khi họ tập lần đầu.
Dạng trí nhớ cơ này xảy ra bởi vì khi bạn xây dựng cơ bắp lần đầu tiên, cơ thể bạn sẽ bổ sung thêm các tế bào mới vào các cơ đó. Nhưng khi bạn mất cơ, những tế bào mới đó không biến mất như mọi người vẫn nghĩ trước đây.
Trí nhớ cơ bắp giúp người tập “tăng lại” cơ bắp nhanh hơn một chút so với bình thường. Nó không giúp tăng cơ bắp nhanh chóng trong vài tuần.
Trí nhớ cơ bắp ảnh hưởng đến luyện tập thể hình như thế nào?
Trí nhớ cơ bắp đóng vai trò quan trọng trong thể hình. Ví dụ: Bài squat rất khó khăn với người mới, đòi hỏi sự đồng bộ giữa hệ thần kinh trung ương và hệ vận động, nhưng sẽ dễ dàng hơn với người đã squat 4-6 tháng. Họ kiểm soát và tập trung vận động khối cơ bắp tối đa, lần đầu có thể khó khăn, nhưng lần 2, 3 sẽ đơn giản hơn.
Không có bài tập nào khó, vấn đề là bạn dành bao nhiêu thời gian để não bộ ghi nhớ và cải thiện hành động. Hành động được tập luyện trước được lưu trữ trong vùng não bộ gọi là Tiểu não.
Càng thực hiện kỹ năng nhiều lần, việc tập luyện càng hiệu quả, ngay cả khi nghỉ lâu. Khi quay lại, hệ thống cơ bắp đã quen với việc thực hiện cũ và làm hiệu quả hơn. Thậm chí nghỉ tập 3-4 năm, bạn không mất từng ấy năm để quay lại việc tập luyện cũ. Ký ức cơ bắp sẽ giúp bạn lấy lại “phong độ” trong thời gian ngắn nhất.
Hãy luyện tập thể thao và ăn uống lành mạnh để giữ gìn trí nhớ cơ bắp và nâng cao sức khỏe
Một số lưu ý đối với trí nhớ cơ bắp
Nếu bạn không có sự giám sát của huấn luyện viên, huấn luyện viên hoặc giáo viên khi bạn thiết lập các đường dẫn thần kinh này, bạn có thể vô tình phát triển tư thế xấu. Đó có thể là việc bạn chạy với sải chân không hiệu quả hay ngồi gù lưng trước cây đàn keyboard, điều này có thể làm tăng nguy cơ chấn thương.
Do đó, hãy ý thức về các mô hình chuyển động mà bạn phát triển vì nó sẽ ăn sâu và khó phá bỏ hơn theo thời gian.
