Đau nhức xương khớp là tình trạng phổ biến, đặc biệt ở người cao tuổi và những người lao động nặng. Việc sử dụng thuốc giảm đau là giải pháp nhanh chóng và hiệu quả để giảm triệu chứng khó chịu này. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về các loại thuốc và tác dụng phụ có thể gặp phải. Uống thuốc đau nhức xương khớp bị tác dụng phụ là tình trạng khá phổ biến, nếu lạm dụng trong thời gian dài còn dẫn đến nhiều tác hại nguy hiểm cho sức khỏe.
Bài viết sau đây của Traulen sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết hơn về các loại thuốc đau nhức xương khớp và cách sử dụng an toàn.
Các loại thuốc đau nhức xương khớp phổ biến
Với quan niệm “Đói ăn rau, đau uống thuốc”, khi cơn đau xương khớp xuất hiện, không ít người “nương nhờ” vào thuốc giảm đau để cảm thấy dễ chịu hơn. Trong đó, các loại thuốc dưới đây được sử dụng phổ biến vì giá thành thấp, hiệu quả nhanh:
Thuốc giảm đau không kê đơn (OTC)
Thuốc giảm đau Paracetamol: Đây là thuốc giảm đau không kê đơn, có tác dụng giảm đau nhẹ và vừa, không cải thiện trường hợp viêm khớp nặng như viêm sưng khớp cơ. Paracetamol tương đối lành tính nếu uống đúng liều, ít tác dụng phụ hơn so với các thuốc khác, tuy nhiên lạm dụng có thể gây hại gan.
Thuốc kháng viêm không chứa steroid (NSAID) như Ibuprofen, Aspirin, Naproxen, Celecoxib, Diclofenac: Giảm đau, kháng viêm mạnh, được sử dụng thay thế cho Paracetamol nếu thuốc này không có hiệu quả nhưng có thể gây tác dụng phụ về dạ dày như loét và xuất huyết.
Thuốc chống viêm không steroid NSAIDs gây ra một số tác dụng phụ về tim mạch và tiêu hóa
Thuốc giảm đau kê đơn
- Opioids (Codeine, Tramadol): Được chỉ định trong trường hợp đau nặng. Tuy nhiên, dễ gây nghiện và có thể dẫn đến táo bón, buồn nôn.
Thuốc chống viêm nhóm Corticoid (Prednisone, Methylprednisolone): Đây là nhóm thuốc có tác dụng giảm đau rất nhanh, giảm viêm mạnh. Nhưng phải tăng số lần và số viên uống trong thời gian dài, người bệnh mới cảm thấy hiệu quả. Hiện nay, ngoài sử dụng ở dạng đường uống, thuốc corticoid còn dùng ở dạng tiêm, tiêm trực tiếp vào khớp nhằm cải thiện tình trạng đau nhức. Nhưng có thể gây loãng xương, tăng huyết áp nếu dùng lâu dài.
Thuốc điều trị nguyên nhân (DMARDs và sinh học)
- DMARDs (Methotrexate, Sulfasalazine): Làm chậm quá trình tổn thương khớp nhưng có thể gây suy giảm chức năng gan.
- Thuốc sinh học (Etanercept, Infliximab): Nhắm mục tiêu vào các phản ứng miễn dịch gây viêm, tuy nhiên có nguy cơ nhiễm trùng cao hơn.
Thuốc giảm đau thần kinh trung ương
Gabapentin là thuốc đau nhức xương khớp được dùng rộng rãi hiện nay. Thuốc có tác dụng giảm đau thần kinh trung ương, ngăn ngừa nhức mỏi do ảnh hưởng của bệnh thoái hóa cột sống thắt lưng, thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm hoặc đau thần kinh tọa. Ngoài ra, sử dụng Gabapentin giúp người bệnh giảm đau từ vừa đến nặng; phòng ngừa bệnh động kinh, hội chứng chân không yên và đặc biệt, có thể dùng với thuốc giảm đau gây nghiện để tăng hiệu quả.
Thuốc giãn cơ
Thuốc giãn cơ là lựa chọn dành cho bệnh nhân bị đau xương khớp, đi kèm căng cơ và sưng phù do chấn thương cấp tính hoặc không đáp ứng tốt với NSAIDs. Tùy vào tình trạng của mỗi người, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng Cyclobenzaprine, Metaxalone hoặc một số loại thuốc giãn cơ khác.
Thuốc giảm đau gây nghiện (liều đơn lẻ)
Loại thuốc này thường được dùng cho các trường hợp đau nhức xương khớp mức độ từ vừa đến nặng, có khả năng tác động trực tiếp đến hệ thần kinh, giúp người bệnh giảm truyền tín hiệu đau nhanh và hiệu quả. Dù vậy, nhiều bác sĩ khuyến cáo, thuốc nên được sử dụng ngắn hạn để hạn chế nguy cơ lệ thuộc cũng như phát sinh tác dụng phụ không mong muốn (buồn nôn và nôn, rối loạn nhịp tim, thở chậm, chóng mặt, buồn ngủ hoặc rối loạn tiêu hóa).
Cảnh báo tác hại khi lạm dụng thuốc đau nhức xương khớp
Để giảm đau nhanh, nhiều bệnh nhân đã tự ý thay đổi liều lượng khi chưa có chỉ định của bác sĩ, lâu ngày trở thành thói quen khó bỏ. Hậu quả là nhiều người đã phải nhập viện để điều trị biến chứng nặng nề tại hệ thống cơ quan nội tạng do sử dụng thuốc đau nhức xương khớp quá liều.
Vấn đề tiêu hóa
Hầu hết thuốc giảm đau xương khớp đều ức chế thành phần duy trì lớp nhầy, khiến niêm mạc dạ dày bị axit dịch vị tấn công, gây loét dạ dày, khó tiêu, buồn nôn, ợ nóng, tiêu chảy và táo bón. Trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến thủng dạ dày, thủng ruột hoặc xuất huyết tiêu hóa nặng.
Rối loạn chức năng gan và thận
Dùng thuốc xương khớp kéo dài không chỉ tăng men gan, gây suy gan nghiêm trọng, mà còn tích nước ở thận, dẫn đến nguy cơ suy thận hoặc tổn thương thận đột ngột.
Tác dụng phụ trên hệ tim mạch
Lạm dụng thuốc đau nhức xương khớp khiến người dùng có nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bao gồm suy tim, nhồi máu cơ tim, cao huyết áp, đột quỵ và thậm chí tử vong.
Tác dụng phụ trên hệ xương khớp
Dùng thuốc giảm đau ở liều cao khiến quá trình phát triển xương sụn bị cản trở, dẫn đến mật độ xương giảm nhanh. Hiện tượng gãy xương và loãng xương xảy ra nhiều ở cột sống hoặc cổ xương đùi, đôi khi gây biến chứng hoại tử, tê liệt cử động của cơ thể.
Những tác hại khác
Ảnh hưởng đến hệ miễn dịch: Thuốc sinh học có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng
Ngoài biến chứng nguy hiểm trên nội tạng, tùy ý uống thuốc đau nhức xương khớp khiến người bệnh trở nên “lệ thuộc”, dễ xuất hiện cảm giác mệt mỏi, chán ăn, đau nhức và suy nhược cơ thể một khi ngưng sử dụng.
Những lưu ý khi dùng thuốc giảm đau nhức xương khớp
Khi dùng thuốc đau nhức xương khớp, người bệnh cần lưu ý 5 nguyên tắc sau để phòng ngừa nguy hại cho sức khỏe:
Để tránh tương tác giữa các thuốc với nhau, nên gặp bác sĩ để được tư vấn về công dụng và tác dụng phụ của từng loại thuốc.
Tuân thủ chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa. Người có tiền sử mắc bệnh mãn tính (tim mạch, đái tháo đường, huyết áp cao, béo phì) nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng thuốc.
Trong thời gian sử dụng thuốc giảm đau, người bệnh nên hạn chế chất kích thích như rượu bia, thuốc lá.
Nếu quá trình dùng thuốc xảy ra biến chứng, người bệnh nên liên hệ với bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời
Không tự ý kết hợp nhiều loại thuốc cùng lúc.
Thực hiện kiểm tra định kỳ: Đối với người dùng DMARDs và Corticosteroids dài hạn.
- Bổ sung dinh dưỡng và tập luyện phù hợp: Giúp hỗ trợ điều trị và hạn chế tác dụng phụ.
Việc sử dụng thuốc đau nhức xương khớp có thể giúp giảm nhanh triệu chứng nhưng cũng tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ nếu không sử dụng đúng cách. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn rõ ràng hơn về các loại thuốc và cách dùng an toàn. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu hoặc thay đổi bất kỳ loại thuốc nào để bảo vệ sức khỏe của mình.
