Phẫu thuật giảm cân có thể mang lại rất nhiều lợi ích cho thanh thiếu niên béo phì. Nhưng một nghiên cứu mới đây đã tìm thấy một tác dụng phụ đáng lo ngại. Đó là: Những người trẻ tuổi được phẫu thuật cắt dạ dày cũng bị yếu xương.
“Điều đó không có nghĩa là họ không nên phẫu thuật” theo chủ nhiệm đề tài nghiên cứu Tiến sĩ Miriam Bredella, giáo sư X quang tại Trường Y Harvard. Thay vào đó, nghiên cứu có thể đặt nền tảng cho các liệu pháp mới nhằm bảo vệ xương.
“Những gì chúng ta biết hiện nay và trong các nghiên cứu về hormone, có thể đây sẽ là mục tiêu cho các liệu pháp mới có thể cải thiện sức khỏe của xương”.
Tiến sĩ Bredella cho biết mặc dù xương yếu hơn có thể đồng nghĩa với nguy cơ gãy xương cao hơn nhưng béo phì lại gắn liền với bệnh tiểu đường và bệnh tim. Trong khi chờ đợi giải pháp, các bạn trẻ trải qua phẫu thuật giảm cân cần tiếp tục giúp duy trì sức mạnh của xương bằng các chất bổ sung, chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục giảm cân.
Một vấn đề ngày càng tăng
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ, béo phì là một vấn đề ngày càng gia tăng ở Hoa Kỳ, nơi có 22% trẻ em từ 12 đến 19 tuổi mắc bệnh béo phì.
Viện Nhi khoa Hoa Kỳ, đơn vị y tế hàng đầu, khuyến nghị thanh thiếu niên mắc bệnh béo phì nghiêm trọng nên được đánh giá để phẫu thuật chuyển hóa hoặc giảm béo. Ngoài ra, bắt đầu từ 12 tuổi, trẻ em có thể được cung cấp thuốc giảm cân, bên cạnh việc thay đổi lối sống được khuyến nghị.
Béo phì là một vấn đề ngày càng gia tăng ở Hoa Kỳ
Theo Hiệp hội Phẫu thuật Chuyển hóa và Giảm béo Hoa Kỳ, phẫu thuật cắt dạ dày đang trở nên phổ biến hơn với 122.000 ca phẫu thuật giảm cân vào năm 2020 so với 28.000 ca vào năm 2011. Phẫu thuật dạ dày là phương pháp nhằm cắt bỏ từ 75% đến 80% dạ dày, hạn chế khẩu phần có thể ăn.
Nghiên cứu nhóm bệnh nhân từ 13 đến 24 tuổi tham gia nghiên cứu từ năm 2015 đến năm 2020. Mỗi người đều mắc bệnh béo phì từ trung bình đến nặng với chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 35 trở lên.
Trong số 54 người tham gia, 25 người đã cắt dạ dày và 29 người thuộc nhóm đối chứng được tư vấn về chế độ ăn uống và tập thể dục. Bốn mươi mốt người tham gia là nữ.
Những người trải qua phẫu thuật giảm cân có ít nhất một vấn đề sức khỏe liên quan đến béo phì, chẳng hạn như huyết áp cao hoặc tiểu đường loại 2 hoặc chỉ số BMI đặc biệt cao ở mức 40 trở lên.
Mỗi người tham gia đều được khám sức khỏe, xét nghiệm máu và chụp CT định lượng cột sống thắt lưng trước khi phẫu thuật và hai năm sau phẫu thuật giảm cân. Phương pháp này nhằm định lượng mật độ khoáng xương thể tích và xác định sức mạnh của xương, phát hiện những thay đổi về mật độ khoáng xương thể tích sau khi giảm cân quá mức.
Tiến sĩ Bredella cho biết “Đây thực sự là những nghiên cứu phức tạp. Chúng tôi đang thực hiện một loại CT đặc biệt và sau đó chúng tôi thực hiện một thứ gọi là phân tích phần tử hữu hạn, một kỹ thuật thường được sử dụng khi bạn thiết kế cầu, máy bay hoặc vật liệu.”
Thay đổi xương
Bredella giải thích: Trẻ em và người lớn mắc bệnh béo phì đã có sức bền xương cao hơn. Điều đó ít nhất một phần là do trọng lượng có một số tác dụng của việc tập thể dục chịu trọng lượng.
Giảm cân có thể lấy đi một số thứ đó. Ngoài ra, phẫu thuật cắt dạ dày sẽ lấy đi một phần dạ dày, nơi sản sinh ra các hormone tốt cho sức khỏe của xương. Và khi mọi người ăn ít hơn, họ cũng có thể tiêu thụ ít chất dinh dưỡng hơn.
Trong nghiên cứu, các nhà nghiên cứu nhận thấy nhóm đối chứng đạt được khoảng 1,5 điểm BMI sau hai năm. Trong khi đó, nhóm phẫu thuật giảm trung bình 11,9 điểm BMI.
Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng nhóm phẫu thuật có sự gia tăng đáng kể lượng mỡ trong tủy xương nhưng lại giảm mật độ và sức mạnh của xương.
Bredella nói: “Hormone có thể là mục tiêu cho các liệu pháp trị liệu, hoặc mỡ trong tủy xương. Điều đó có thể được thực hiện trong tương lai.”
Khi chưa có được giải pháp cụ thể nhằm giảm thiểu tác động đến xương, những người trẻ tuổi sắp trải qua phẫu thuật cắt dạ dày có thể bắt đầu bằng cách ăn một chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục và bổ sung canxi và vitamin D trước và sau phẫu thuật giảm cân.
Tiến sĩ Bredella cho biết cô muốn mọi người biết rằng phẫu thuật giảm cân có thể dẫn đến suy giảm sức khỏe xương.
Phẫu thuật giảm cân có thể dẫn đến suy giảm sức khỏe xương
Chính vì vậy mà các bác sĩ đã nghiêm túc trong việc xem xét sức khỏe xương của nhóm thanh thiếu niên sau khi phẫu thuật giảm cân, đồng thời tư vấn các phương pháp áp dụng để tang sức mạnh của xương. Mặt khác, nhóm người trẻ này cũng cần được quét xương ở độ tuổi sớm hơn mức trung bình, khoảng 40 hoặc 50 tuổi.
Tiến sĩ Thomas Link, giáo sư X quang tại Đại học California, San Francisco, gọi công trình này là vô cùng giá trị. Tiến sĩ Link cho biết, ở thời thơ ấu và thanh thiếu niên, con người xây dựng một kho xương. Điều đó tiếp tục cho đến khoảng 25 tuổi. Sau đó, trong suốt phần còn lại của tuổi trưởng thành, cơ thể bắt đầu cạn kiệt nguồn dự trữ đó.
Tiến sĩ Link cho biết “Bạn đang mất khối lượng xương. Bạn đang mất đi chất lượng xương, sức mạnh của xương. Và nếu bạn không nhận đủ xương thì ở giai đoạn sau, bạn sẽ có nhiều khả năng bị loãng xương hơn”.
Gãy xương ở người lớn tuổi có thể đặc biệt nghiêm trọng. Link nói: “Đó là lý do tại sao bạn phải cực kỳ chú ý đến những vấn đề về xương này.”
Tuy nhiên, giống như tiến sĩ Bredella, tiến sĩ Link đồng ý rằng phẫu thuật giảm cân cho những thanh thiếu niên này vẫn rất quan trọng vì nguy cơ tử vong sớm hơn và giảm chất lượng cuộc sống do béo phì.
“Chúng tôi không muốn những bệnh nhân này không được phẫu thuật, nhưng chúng tôi muốn họ chăm sóc thật tốt cho quá trình chuyển hóa xương của mình”.
Tiến sĩ Link cũng đề xuất, hãy tích cực thực hiện các bài tập chịu trọng lượng bao gồm nhiều hoạt động khác nhau, từ đi bộ, chạy đến các môn thể thao khác nhau, bất cứ điều gì gây áp lực lên khớp.
Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Radiology .
Xem thêm: Đến năm 2050 sẽ có gần 1 tỷ người mắc bệnh viêm xương khớp
