Gai cột sống thắt lưng chèn ép rễ dây thần kinh là nguyên nhân phổ biến gây ra hiện tượng đau tê từ lưng xuống chân, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và công việc của người mắc. Hầu hết các bệnh nhân bị gai cột sống sẽ trải qua cảm giác đau nhức, khó chịu do các gai xương này chèn ép và kích thích thần kinh.
Chính vì vậy, kiểm soát các triệu chứng cơn đau nhức cũng như chữa gai cột sống giúp cho người bệnh sống vui khỏe là vấn đề được nhiều người quan tâm. Để cải thiện tình trạng đau nhức, cải thiện khả năng vận động, bạn có thể áp dụng những cách sau qua bài viết của Traulen nhé
Tổng quan về chứng gai cột sống
Gai cột sống là sự phát triển dư thừa các phần nhô ra của xương. Các gai xương cột sống thường phát triển dọc theo mép của các khớp, nơi các đốt sống gặp nhau hoặc trên các xương của cột sống. Những khối xương này có thể phát triển ở bất kỳ khớp nào của cột sống – ở cổ, lưng giữa hoặc lưng dưới.
Dù gai cột sống không gây đau đớn nhưng chúng làm thay đổi không gian bên trong nên ảnh hưởng đến các mô và dây thần kinh lân cận, dẫn đến các triệu chứng đau đớn, đặc biệt là khi nằm, tư thế cong cột sống.
Các triệu chứng phổ biến của gai cột sống bao gồm:
- Cơn đau lan đến mông hoặc vai
- Đau âm ỉ, đặc biệt là khi đứng lâu, đi lại
- Nóng rát, ngứa ngáy ở bàn tay, bàn chân
- Co thắt cơ, bị chuột rút
- Yếu cơ, tê hoặc khớp lung lay
- Khó duỗi chân tay, đôi khi là khó điều khiển các chi
- Khó kiểm soát bàng quang hoặc ruột
Gai xương cột sống thường tạo ra các triệu chứng lan tỏa, tức là đau nhức từ khu vực bị ảnh hưởng lan rộng ra đến các vùng cột sống cổ, ngực hoặc thắt lưng. Cơn đau cũng có thể lan ra tứ chi tùy thuộc vào vị trí của gai.
Hướng dẫn cách trị gai cột sống ngay tại nhà
Đa số bệnh nhân bị gai xương chèn ép ở mức độ nhẹ hoặc trung bình có thể kiểm soát các triệu chứng mà không cần phẫu thuật nhờ các phương pháp tại nhà đơn giản dưới đây:
Chườm nóng, chườm lạnh
Chườm đá khi cơn đau bùng phát có thể giúp giảm viêm và làm tê liệt cơn đau. Sau đó, sử dụng miếng đệm sưởi ấm hoặc miếng gạc nóng thường xuyên có thể giúp cải thiện lưu lượng máu để thư giãn cơ và khớp, đồng thời thúc đẩy quá trình lành bệnh.

Chườm đá giảm viêm và làm dịu cơn đau khi đau nhức bùng phát, trong khi chườm nóng giúp cải thiện lưu lượng máu và thư giãn cơ bắp
Nếu bạn đang sử dụng túi đá hoặc miếng gạc lạnh, hãy chườm lạnh ở cổ hoặc lưng trong 15-20 phút, với tần suất vài lần trong ngày. Nếu sử dụng nhiệt nóng, chỉ nên dùng ở mức thấp, tức là chườm ấm và cách hai giờ chườm trong 10-15 phút.
Tuy nhiên, hãy đảm bảo sử dụng khăn bọc giữa các túi nước đá hoặc miếng sưởi ấm để làm hàng rào bảo vệ làn da, giảm nguy cơ bị bỏng.
Điều chỉnh tư thế làm việc
Các triệu chứng của bệnh gai cột sống lưng có thể xuất hiện trong quá trình người bệnh duy trì tư thế ngủ và làm việc sai tư thế trong thời gian dài. Ban đầu có thể nhức mỏi vai gáy hoặc vùng lưng, nếu kéo dài bệnh gai cột sống có thể trầm trọng hơn.
Chính vì vậy, người bệnh nên điều chỉnh lại cơ sở vật chất nơi làm việc cho phù hợp như sử dụng bàn và ghế tương ứng với chiều cao, giữ cột sống thẳng khi ngồi ngồi học tập hoặc làm việc.
Điều trị bằng thuốc
Một số loại thuốc như thuốc chống viêm không steroid và thuốc giãn cơ có thể được khuyến nghị dùng tại nhà, nhưng theo chỉ định của bác sĩ và đã được kê đơn sẵn. Bệnh nhân không nên tự ý sử dụng để tránh nguy cơ tác dụng phụ và nên thận trọng khi sử dụng thuốc lâu dài.
Nghỉ ngơi, thư giãn cột sống
Trong làm việc, dù là tư thế đứng hay ngồi, cột sống vẫn phải chịu một áp lực từ trọng lượng phía trên của cơ thể. Vì vậy, nếu có thể vào buổi trưa giữa ngày, bạn nên sắp xếp cho cột sống lưng được nghỉ ngơi bằng cách nằm ngửa. Đây chính là tư thế tốt giúp cột sống lưng thư giãn hiệu quả.
Đối với những người ngủ nghiêng, hãy thử đặt một chiếc gối giữa hai đầu gối để giữ cho hông được cân bằng. Thử nghiệm với một vài loại gối khác nhau để xem loại nào bạn thấy thoải mái nhất, để có khoảng thời gian nghỉ tuyệt vời cho người bệnh khi trị gai cột sống tại nhà.
Bổ sung dưỡng chất cân bằng sức khỏe xương khớp
Gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện nguyên nhân gốc rễ của bệnh gai cột sống là do rối loạn hệ miễn dịch của cơ thể. Hệ miễn dịch của cơ thể bị rối loạn, dẫn đến mất đi khả năng nhận biết và phân biệt các kháng nguyên của cơ thể với các tác nhân gây hại bên ngoài. Lúc này, cơ thể tự sinh ra các tự kháng thể tấn công vào các cơ quan trong cơ thể, trong đó có các sụn khớp ở cột sống lưng.
Do đó, cách điều trị gai cột sống hiệu quả chính là tác động đến hệ miễn dịch, hỗ trợ làm chậm thoái hóa khớp và ổn định cấu trúc cột sống, từ đó có thể kiểm soát được tốc độ phát triển của các gai này.
Xoa bóp, massage vùng cột sống
Mát-xa lưng hỗ trợ tăng lưu lượng máu, nới lỏng các cơ và mô liên kết, đồng thời tăng cảm giác thư giãn cho cột sống. Mặc dù mát-xa chỉ dùng những tác động nhẹ nhàng, nhưng một số bằng chứng cho thấy rằng mát-xa ở mức độ vừa phải mang lại nhiều lợi ích và là một trong những cách chữa gai cột sống tại nhà.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp
Một chế độ ăn uống cân bằng có thể giúp bạn tránh tăng cân quá mức, góp phần giảm đau lưng. Bạn nên cố gắng ăn càng nhiều thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, thịt nạc và rau tươi càng tốt, đồng thời giảm thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhiều chất béo bão hòa, đồ ăn nhiều muối và đường.
Vật lý trị liệu
Vật lý trị liệu được thực hiện bởi bác sĩ chỉnh hình, bác sĩ nắn xương có thể làm giảm đau lưng liên quan đến gai xương. Các liệu pháp phục hồi chức năng này giúp phục hồi tính linh hoạt và sức mạnh cho cột sống, cải thiện tư thế và giảm chèn ép rễ thần kinh.
Mang giày mềm, thoải mái
Nên chọn một đôi giày vừa vặn không gây kích chân, có đệm, phần vòm hỗ trợ và phần hấp thụ sốc, giúp lưng của bạn không bị đau khi di chuyển. Hoặc bạn cũng có thể chọn một số kiểu giày như giày đế xuồng thấp, giày hấp thụ chấn động, giày thể thao có lớp đệm giày tốt… sẽ góp phần giảm đau do gai cột sống lưng.
Giữ cân nặng phù hợp
Trọng lượng dư thừa có thể gây thêm áp lực lên cột sống, làm giảm chức năng và chuyển động của cột sống, thậm chí có thể làm thay đổi độ cong để hỗ trợ thêm áp lực và trọng lượng lên cơ thể bạn. Đối với bệnh nhân bị gai cột sống lưng, căn nặng dư thừa có thể làm tăng nguy cơ viêm đau và chấn thương.
Người có cân nặng vượt ngưỡng cũng có thể dẫn đến mệt mỏi và khó thở khi tập thể dục, điều này có thể gây ra các biến chứng nặng hơn do lười vận động. Chính vì vậy, giảm cân và duy trì mức cân nặng hợp lý giúp cải thiện sức khỏe tổng thể, sức khỏe cột sống và giúp cột sống của bạn hoạt động tốt nhất.
Không bưng bê vật nặng, sai tư thế
Nếu cơn đau và viêm do gai cột sống có liên quan đến sự liên kết và chuyển động bất thường ở cột sống, thì việc điều chỉnh thói quen sinh hoạt có thể giúp giảm các triệu chứng.
Sử dụng các kỹ thuật nâng và di chuyển đúng cách, chẳng hạn như ngồi xổm để nâng một vật nặng (không cúi xuống và nâng từ từ). Nhờ sự giúp đỡ nếu đồ vật quá nặng hoặc cồng kềnh.
Các bài thuốc dân gian trị đau gai cột sống
Chườm nóng giảm đau lưng bằng xương rồng
Phương pháp chườm nóng bằng xương rồng giúp giảm đau nhức nhanh, cải thiện khả năng vận động tốt. Người bệnh nên áp dụng 3-4 lần/ngày. Mỗi lần 15-20 phút.
Cách dùng: Lấy lá xương rồng tươi giã nát, trộn với muối, hơ nóng và đắp vào vùng lưng bị đau.

Xương rồng có thể giúp làm giảm các triệu chứng đau lưng khi bị gai cột sống
Lưu ý: Không nên dùng cho người có làn da nhạy cảm.
Chữa đau lưng bằng cây chìa vôi
Chìa vôi có tác dụng giảm viêm sưng, cải thiện tình trạng đau lưng, nhức xương khớp tốt. Nên kết hợp với các dược liệu khác như tầm gửi, cỏ xước, dền gai để nâng cao hiệu quả giảm đau nhức
Cách dùng: Lấy cành và lá chìa vôi, tầm gửi, cỏ xước, dền gai, mỗi thứ 20g. Đem hỗn hợp rửa sạch, để ráo, cho vào nồi đun với 1 lít nước trong 10 phút. Chắt ra bát uống hàng ngày thay nước lọc.
Chữa đau lưng bằng mật gấu
Mật gấu có tác dụng giảm đau nhức, hỗ trợ tăng cường tuần hoàn máu não.
Cách dùng: Dùng mật gấu pha với rượu, xoa bóp vào vùng đau lưng bị đau.
Lưu ý: Mật gấu có thể gây kích ứng da, nên thử trước khi sử dụng diện rộng.
Chữa đau lưng bằng chuối hột/hạt đu đủ
Chuối hột/hạt đu đủ thường được dùng trong các bài thuốc xương khớp để kháng viêm, giảm đau nhức.
Cách dùng: Dùng 2 kg chuối hột/hạt đu đủ ngâm rượu khoảng 1 tháng. Lấy một chén xoa bóp vào vùng lưng bị đau, tê bì lan xuống chân.
Lưu ý: Nên sử dụng chuối hột chín.

Hạt đu đủ có hoạt chất Papain giúp mềm cơ và làm mòn đi các gai xương
Chữa đau lưng do gai cột sống bằng ngải cứu
Ngải cứu có tác dụng giảm viêm, cải thiện tình trạng đau lưng, đau thần kinh tọa, tê bì lan từ lưng xuống chân, đi lại khó khăn.
Cách dùng: Lấy khoảng 400g lá ngải cứu cùng 3 thìa mật ong nguyên chất. Rồi đem rửa sạch lá ngải cứu để ráo nước rồi giã nát. Trộn lá ngải cứu cùng mật ong sau đó lọc lấy nước cốt để uống. Mỗi ngày người bệnh nên uống đều đặn 2 lần và dùng liên tục trong thời gian 2 tuần sẽ có hiệu quả rõ rệt.
Chữa đau lưng do gai cột sống bằng lá lốt
Lá lốt cũng là bài thuốc dân gian thường được sử dụng giảm đau lưng, đau nhức xương khớp.
Cách dùng: Lấy một ít lá lốt tươi sau đó đem ngâm với nước muối khoảng 5 phút. Rửa sạch rồi cho lá lốt vào cối giã nhuyễn sau đó đắp trực tiếp lên vị trí thoát vị trong thời gian khoảng 15 – 20 phút rồi lấy ra. Có thể kết hợp với massage tại vùng đau khoảng 5 – 7 phút để tăng hiệu quả giảm đau cho người bệnh.
Gai cột sống thắt lưng là bệnh lý mạn tính cần được điều trị trong thời gian dài để tránh tái phát, làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về các cách giảm đau lưng do gái cột sống hiệu quả, an toàn. Và đừng quên hãy sử dụng sản phẩm có chứa dầu vẹm xanh mỗi ngày giúp cột sống khỏe mạnh hơn nhé!