Hội chứng ống cổ tay (Carpal Tunnel Syndrome) là một hội chứng thường hay gặp trong lâm sàng. Trong hội chứng này, dây thần kinh giữa bị chèn ép trong ống cổ tay. Theo thống kê ở Mỹ, tỷ lệ người mắc hội chứng này lên đến 5% với số phụ nữ gấp 3 lần nam giới.
Hội chứng ống cổ tay hay còn gọi là hội chứng đường hầm cổ tay là tình trạng đau và tê bì của nhiều ngón tay và bàn tay, đôi khi có thể lan rộng lên cẳng tay hay cánh tay. Do dây thần kinh giữa bị chèn ép ở cổ tay gây ra.
Trong đường hầm cổ tay có gân cơ gấp ngón cái dài nằm trong bao hoạt dịch quay, gân các cơ duỗi nông và sâu các ngón nằm trong bao hoạt dịch trụ, giữa hai bao hoạt dịch này là thần kinh giữa. Khi các bao hoạt dịch này bị viêm sẽ gây sưng nề chèn ép thần kinh giữa gây ra các triệu chứng đường hầm cổ tay.
Nguyên nhân gây hội chứng ống cổ tay
Về giải phẫu học, thần kinh giữa đi chung với những gân cơ gấp của các ngón tay trong ống cổ tay. Ống cổ tay được tạo bởi mạc giữ gân gấp và các vách chung quanh là bờ của các xương cổ tay.
Chính vì nằm trong một cấu trúc không co giãn được nên khi có sự tăng thể tích của các gân gấp bị viêm (hay các tư thế gấp duỗi cổ tay quá mức và thường xuyên) thì sẽ tạo một lực chèn ép lên các mạch máu nuôi nhỏ đi sát bên dây thần kinh, gây ra tình trạng thiểu dưỡng. Tăng áp lực trong ống cổ tay dẫn đến rối loạn dẫn truyền sợi trục và thiếu máu màng ngoài của dây thần kinh. Lâu dần gây các triệu chứng lâm sàng tổn thương dây giữa.
Có nhiều nguyên nhân gây bệnh, trong đó thường gặp như công việc vận động cổ tay nhiều, chấn động rung do dụng cụ cầm tay, thoát vị bao hoạt dịch khớp cổ tay, viêm – xơ hóa các dây chằng vùng cổ tay,… Hội chứng này còn hay gặp trong các chứng viêm đa dây thần kinh do đái tháo đường, nhiễm độc rượu mạn tính..
Triệu chứng của hội chứng ống cổ tay
Người mắc hội chứng này sẽ cảm thấy những triệu chứng sau:
- Tê, ngứa ran và đau chủ yếu ở ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và ngón đeo nhẫn. Tình trạng nặng hơn vào ban đêm.
- Cảm giác “kim châm” ở tay.
- Cảm giác sưng ở ngón tay.
- Cảm giác đau và ngứa ran có thể lan lên phần cẳng tay và vai.
- Tay yếu khiến bạn khó cầm nắm đồ vật, cài cúc áo, sử dụng điện thoại….
Trong hầu hết các trường hợp, các triệu chứng của Hội chứng ống cổ tay bắt đầu từ từ và không có cảm giác chấn thương cụ thể. Nhiều bệnh nhân có thể cảm thấy các triệu chứng xuất hiện ban đầu rồi biến mất. Tuy nhiên, khi tình trạng xấu đi, các dấu hiệu có thể xảy ra thường xuyên và kéo dài hơn.
Theo thống kê, tình trạng Hội chứng OCT thường xảy ra ở phụ nữ và người lớn tuổi do nhiều nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ:
- Ống cố tay phụ nữ có cấu tạo di truyền nhỏ hơn bình thường.
- Sử dụng tay lặp đi lặp lại các hoạt động hoặc gập duỗi nhiều lần cổ tay và bàn tay trong thời gian dài.
- Thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ hoặc mãn kinh.
- Mắc các bệnh tiểu đường, viêm khớp dạng thấp, mất cân bằng tuyến giáp, rối loạn tuyến giáp, suy thận, phù bạch huyết.
- Tổn thương cổ tay: viêm khớp, viêm dây chằng, viêm đơn dây, đa dây thần kinh hay cả các chấn thương cổ tay, chẳng hạn như trật khớp, gãy xương.
- Béo phì.
- Tính chất công việc lao động nặng: cần sử dụng 2 bàn tay, cổ tay, trong môi trường lạnh, sử dụng chuột máy tính nhiều, bàn phím…. Tuy nhiên, yếu tố nguy cơ này vẫn còn còn nhiều mâu thuẫn trong nghiên cứu dẫn đến việc chưa được xác nhận đây có phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến hội chứng ống cổ tay hay không.
Điều trị hội chứng ống cổ tay
Bệnh nhân cần tránh các cử động lặp lại nhiều lần của cổ tay. Dùng nẹp cổ tay cho những bệnh nhân có nghề nghiệp phải cử động cổ tay nhiều.
Giảm áp lực trong ống cổ tay bằng cách cắt dây chằng ngang cổ tay. Ðiều chỉnh các khối can xương hay xương trật để ống cổ tay không bị hẹp và không gây đè ép vào dây thần kinh giữa.
Điều trị bảo tồn bằng các thuốc kháng viêm NSAIDs hay tiêm corticoid tại chỗ làm giảm hiện tượng viêm của các gân gấp trong ống cổ tay. Và các loại thuốc tăng dẫn truyền thần kinh như vitamin B, Nivalin, Nucleo CMP.
Hội chứng ống cổ tay rất hay gặp trong thực tế lâm sàng, bệnh chẩn đoán đơn giản, nhanh gọn bằng các xét nghiệm phù hợp. Ðiều trị sớm giúp phục hồi nhanh chóng, nếu để muộn có thể teo cơ và hạn chế vận động bàn tay.
Đọc thêm: CHUYÊN GIA CƠ XƯƠNG KHỚP GIẢI ĐÁP VỀ HỘI CHỨNG ỐNG CỔ TAY
