Chứng đau cổ vai gáy khi ngủ dậy buổi sáng là biểu hiện thường gặp ở những người cao tuổi, khi các khớp dần bị thoái hóa và có xu hướng trẻ hóa nếu ngủ sai tư thế hoặc gối nằm không phù hợp, nhất là sau khi làm việc quá sức một ngày dài, cứng khớp cổ và đau nhức vùng cổ.
Đau cổ vai gáy khi ngủ dậy gây khó chịu, nhức mỏi trong sinh hoạt hoặc thậm chí không thể cử động như bình thường, ảnh hưởng rất lớn đến khả năng vận động cũng như sức khỏe tinh thần hàng ngày. Tình trạng này xuất phát từ nhiều nhóm nguyên nhân khác nhau, thậm chí là dấu hiệu cảnh báo của các vấn đề bệnh lý nghiêm trọng. Do đó, việc theo dõi triệu chứng để tiến hành chẩn đoán và điều trị kịp thời là thực sự cần thiết.
Vậy nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này và cần làm gì để phòng tránh đau vai sau khi ngủ dậy? Hãy cùng TRAULEN tìm hiểu nhé!
Triệu chứng đau cổ vai gáy
- Đau âm ỉ hoặc đau sâu trong vai
- Cơn đau trở nên nặng hơn khi thực hiện các động tác liên quan đến nâng, ném hoặc vươn ra sau lưng
- Cứng khớp vai hoặc mất khả năng vận động
- Làm gián đoạn giấc ngủ nếu bạn lăn đè lên vai bị ảnh hưởng
7 nguyên nhân gây đau cổ vai gáy khi ngủ dậy
Đau cổ khi ngủ dậy xảy ra phổ biến ở cả nam và nữ trong mọi độ tuổi, kể cả trẻ em và thanh thiếu niên. Một số ít trường hợp cơn đau xuất hiện không rõ nguyên nhân, trong khi đó phần lớn là do chấn thương hoặc lão hoá. Các yếu tố điển hình phải kể đến như sau:
Sai tư thế nằm ngủ
Ngủ sai tư thế (nằm sấp, quay đầu sang một bên..) khiến các mạch máu ở vùng cổ bị chèn ép, quá trình cung cấp oxy cho các tế bào cơ kém hẳn đi, axit lactic từ đó được giải phóng nhiều hơn – “thủ phạm” gây đau mỏi cơ. Hơn nữa, các chuyển động cổ diễn ra đột ngột trong khi ngủ cũng có thể gây sức ép khiến các cơ bị căng thẳng, dẫn đến đau.
Thói quen nằm sấp nhiều giờ liền trong khi ngủ có thể khiến cổ bị vẹo sang một bên, dẫn đến hiện tượng căng cơ, gây đau, cứng vào buổi sáng. Ngoài ra, tư thế này cũng đồng thời khiến vùng lưng bị căng thẳng, đặc biệt là khi ngủ trên đệm và không có nhiều điểm tựa. Điều này vô tình khiến bụng bị lún xuống, gây áp lực lên cột sống và các cơ lưng
Một số người thường cho rằng có thể ngủ với bất kỳ tư thế nào miễn cơ thể cảm thấy thoải mái là được. Tuy nhiên đây là quan niệm sai lầm và có thể dẫn đến đau vai sau khi thức dậy. Tư thế ngủ nằm nghiêng được cho là thoải mái đối với nhiều người, nhưng đây là nguyên nhân trực tiếp gây đau vai do áp lực của cơ thể đè nặng lên vùng này.
Các tư thế không tự nhiên gây ra hiện tượng chèn ép mạch máu ở vùng cổ dẫn đến đau cổ vai gáy
Gối kê đầu
Đầu và cổ tiếp xúc nhiều giờ mỗi đêm trên gối. Đây chính là lý do tại sao việc lựa chọn một chiếc gối phù hợp thực sự đóng vai trò quan trọng đối với chất lượng giấc ngủ. Gối quá cao, quá thấp, quá mềm hay quá cứng đều có thể gây căng cơ cho vùng cổ, dẫn đến đau nhức.
Một số người sử dụng gối quá cao khi ngủ, về lâu dài có thể dẫn đến bệnh thoái hóa đốt sống cổ, với triệu chứng ban đầu là đau cứng vùng cổ, đau tê vùng vai gáy. Tuy nhiên, việc dùng gối quá thấp hoặc không dùng gối lại khiến cổ ngửa ra phía sau, tạo sức căng lớn cho dây chằng cột sống cổ, gây đau nhiều hơn.
Chấn thương trước đó
Một số loại chấn thương thường gặp như va chạm trong thể thao, tai nạn… có thể không gây đau cổ ngay từ ban đầu. Thay vào đó, các triệu chứng vật lý đầy đủ có khả năng xuất hiện sau vài giờ hoặc vài ngày. Đây là lý do tại sao sau chấn thương, người bệnh đi ngủ trong trạng thái bình thường nhưng lại cảm giác đau nhức cổ khi thức dậy vào sáng hôm sau.
Thông thường, các loại chấn thương như chấn thương cổ, chấn thương thể thao không gây ra cơn đau ngay lập tức. Thay vào đó, bạn cảm nhận tình trạng đau cổ sau một vài ngày. Đặc biệt, các triệu chứng đau mỏi và cứng cổ thường xuất hiện vào buổi sáng sớm khi ngủ dậy.
Chuyển động đột ngột trong lúc ngủ
Những chuyển động đột ngột trong khi ngủ như ngồi dậy bất ngờ, khua chân khua tay… có thể làm căng cơ vùng cổ. Ngoài ra, trạng thái trằn trọc hoặc cố gắng đi vào giấc ngủ cũng thường đem đến tác động tương tự.
Thoái hóa đốt sống cổ
Thoái hóa đốt sống cổ xảy ra khi một đốt sống trượt qua qua đốt sống bên dưới, gây đau nhức vùng cổ sau khi ngủ dậy. Nguyên nhân chủ yếu có thể do vết nứt, sự lỏng lẻo của dây chằng hoặc thoái hoá đĩa đệm.
Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ
Theo thời gian, các bao xơ bên ngoài đĩa đệm có nguy cơ sẽ bị nứt hoặc rách, tạo khe hở và bắt đầu đẩy nhân nhầy ở trung tâm ra ngoài. Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ gây chèn ép ống sống, rễ thần kinh và màng tủy.
Từ đó, người bệnh thường có cảm giác đau cổ khi thức dậy, cơn đau có thể lan dần xuống cánh tay, bàn tay, vai gáy với triệu chứng tê mỏi khó chịu. Tình trạng này nếu không được điều trị kịp thời về lâu dài có nguy cơ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, điển hình là thiếu máu não, liệt nửa người, liệt tay chân…
Mất nước
Đĩa đệm là những cấu trúc nhỏ, xốp, nhằm giữa các đốt sống trong cơ thể. Vì thành phần chính bên trong là nước nên nếu không bổ sung đủ nước, đĩa đệm sẽ bị giảm độ dẻo dai, gây đau nhức.
5 cách điều trị chứng sáng ngủ dậy bị đau cổ vai gáy
Tuỳ vào từng tình trạng và mức độ cơn đau, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị đau cổ phù hợp.
Nghỉ ngơi
Một cách đơn giản để làm giảm cơn đau cổ vai gáy khi ngủ dậy là nghỉ ngơi. Việc thư giãn từ 1 – 3 ngày và tránh hoàn toàn các công việc vất vả, tập thể dục chịu sức nặng như chạy bộ, đi bộ đường dài, chơi quần vợt… sẽ đem đến hiệu quả cải thiện tích cực.
Massage vùng cổ
Các động tác massage sẽ tác động trực tiếp lên cơ và mô vùng cổ, giúp quá trình lưu thông máu diễn ra thuận lợi. Do đó, đây cũng là cách điều trị hiệu quả thường được bác sĩ chỉ định thực hiện song song với một số phương pháp khác.
Thường xuyên tập thể dục, vận động nhẹ nhàng, tránh gây áp lực lên cơ vùng cổ, để cổ được nghỉ ngơi, xoa bóp, mát xa cổ trước khi ngủ và sau khi thức dậy có thể giúp hạn chế tình trạng cứng khớp cổ.
Massage cổ là phương pháp hữu ích để giảm đau cổ vai gáy sau khi thức dậy
Chọn gối ngủ phù hợp
Tùy vào tư thế ngủ hãy chọn một chiếc gối ngủ phù hợp. Ví dụ nếu thường xuyên nằm ngủ nghiêng hãy chọn gối không làm cằm gập vào ngực. Chất liệu gối cũng rất quan trọng có thể ảnh hưởng đến cơ vùng cổ. Gối mút giúp giữ đầu và cổ khi ngủ rất tốt. Hoặc hãy thử ngủ không gối sau một ngày làm việc nặng nhọc và quá sức, sẽ hạn chế tình trạng cứng khớp cổ khi thức dậy vào sáng hôm sau.
Chọn đệm ngủ phù hợp
Ngoài gối, đệm ngủ phù hợp, không quá mềm hoặc quá cứng cũng giúp toàn thân được thư giãn, trong đó cơ vùng cổ sẽ không bị ảnh hưởng khi thay đổi tư thế ngủ.
Chườm nóng và lạnh
Đối với chứng đau cổ sau khi ngủ dậy, người bệnh có thể giảm viêm và đau bằng cách chườm túi đá lạnh vài lần trong ngày (mỗi lần không quá 20 phút). Trong trường hợp đang mắc bệnh tiểu đường hay các vấn đề về tuần hoàn, thời gian tối đa cho mỗi lần là 10 phút.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể xen kẽ liệu pháp chườm nóng và lạnh. Sức nóng sẽ đem đến tác dụng giảm đau nhức, căng cơ. Tương tự với chườm lạnh, người bệnh chỉ nên thực hiện tối đa 20 phút một lần và 10 phút đối với những trường hợp gặp vấn đề về tuần hoàn.
Biện pháp phòng ngừa chứng đau cổ vai gáy khi ngủ dậy
Chứng đau cổ sau khi ngủ dậy hoàn toàn có thể được chủ động phòng ngừa ngay từ ban đầu thông qua các biện pháp đơn giản sau:
- Duy trì tư thế ngủ nằm ngửa hoặc nằm nghiêng thay cho nằm sấp.
- Khi ngủ ở tư thế nằm nghiêng, hãy đặt một chiếc gối giữa hai chân để giữ cho cổ và cột sống luôn thẳng hàng.
- Ưu tiên sử dụng gối lông vũ, gối làm bằng mút hoạt tính khi ngủ và thay định kỳ 1 – 2 năm/lần.
- Tránh sử dụng gối quá cứng hoặc quá mềm vì dễ khiến cơ cổ bị uốn cong.
- Sử dụng đệm có độ cứng vừa phải để nâng đỡ lưng và cổ.
- Duy trì tư thế đúng khi đi, đứng, ngồi, làm việc, dùng điện thoại, máy tính.
- Tránh khom vai và cúi cổ quá xa về phía trước.
- Tập thể dục thường xuyên để tăng cường cơ bắp, bao gồm cả cơ cổ, từ đó giúp cải thiện tư thế, giảm căng thẳng và ngăn chặn hiện tượng cứng cơ.
