Bệnh lý xương khớp ngày càng phổ biến, nhiều người lựa chọn phương pháp tiêm khớp để giảm đau nhanh và hiệu quả. Tuy nhiên lạm dụng tiêm khớp và không theo chỉ dẫn của các bác sĩ chuyên khoa, không đảm bảo vô khuẩn tại các cơ sở y tế kém chất lượng dẫn đến những biến chứng nguy hiểm gây hậu quả nặng nề đối với sức khỏe.
Hãy cùng tìm hiểu các biến chứng từ việc lạm dụng tiêm khớp qua bài viết sau của Traulen nhé!
Tìm hiểu về phương pháp tiêm khớp
Tiêm khớp là một trong những phương pháp khắc phục tình trạng viêm khớp, giảm đau nhanh chóng và hiệu quả áp dụng cho các bệnh lý phần mềm cạnh khớp (gân, dây chằng, bao khớp…), một số bệnh viêm màng hoạt dịch khớp không đặc hiệu như: thoái hóa khớp ở mức độ từ nhẹ đến trung bình, viêm bao khớp, viêm khớp dạng thấp, Gout, bệnh lý cột sống, viêm khớp sau chấn thương… Lúc này bác sĩ sẽ dùng kim tiêm nhỏ để đưa thuốc vào ổ khớp hoặc các phần mềm cạnh khớp
Tiêm khớp có tác dụng giảm đau, chống viêm và cải thiện chức năng vận động cho khớp
Tiêm khớp chỉ nên áp dụng khi các biện pháp điều trị nội khoa không có kết quả nhằm tránh việc lạm dụng tiêm khớp và tiêm phần mềm quanh khớp. Hiện nay, có rất nhiều bệnh nhân thấy tác dụng nhanh của việc tiêm khớp nên đã tiến hành tự điều trị tại nhà hoặc đến tiêm tại nơi không đảm bảo nguyên tắc vô trùng.
Những trường hợp được chỉ định tiêm khớp
- Tiêm khớp chỉ được chỉ định điều trị tại chỗ cho các bệnh lý phần mềm cạnh khớp (gân, dây chằng, bao khớp…)
- Một số bệnh viêm màng hoạt dịch khớp không đặc hiệu như: thoái hóa ở khớp giai đoạn nhẹ, viêm khớp dạng thấp, gút, bệnh lý cột sống thể huyết thanh âm tính, viêm khớp sau chấn thương (không có tràn máu khớp do chấn thương)
- Chỉ nên áp dụng tiêm khớp sau khi các biện pháp điều trị nội khoa không có kết quả (vật lý trị liệu, thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroid) nhằm tránh lạm dụng tiêm khớp gối
Các trường hợp chống chỉ định tiêm khớp
- Viêm khớp nhiễm khuẩn: viêm khớp mủ, lao khớp
- U xương khớp (lành tính và ác tính)
- Tổn thương khớp do bệnh lý thần kinh, mạch máu
- Nhiễm khuẩn ngoài da vùng tiêm khớp
Thận trọng chỉ định tiêm khớp đối với bệnh nhân có tiền sử đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh máu, nhiễm nấm, suy giảm miễn dịch. Nếu quá lạm dụng tiêm khớp trong các trường hợp này có thể làm cho bệnh tiến triển nhanh và trầm trọng hơn, nhiều khi nguy hiểm đến tính mạng.
>>> Xem thêm: Cẩn thận khi dùng tiêm thuốc chữa viêm khớp
Không phải loại thuốc nào cũng sử dụng để tiêm khớp: Do thiếu hiểu biết nên một số người đã sử dụng cả thuốc kháng sinh, vitamin B12, thậm chí cả các thuốc chống viêm không steroid (voltaren, diclofenac…) để tiêm vào ổ khớp. Điều này rất nguy hiểm vì các thuốc này sẽ gây phản ứng viêm mạnh ở màng hoạt dịch, sụn khớp… làm khớp sưng to, rất đau và có thể dẫn đến hậu quả viêm dính khớp, làm mất khả năng vận động của khớp.
Những rủi ro khi dùng thuốc tiêm khớp
Tiêm khớp nếu không được thực hiện trong môi trường vô trùng, không nắm vững chỉ định và chống chỉ định, vị trí giải phẫu, kỹ thuật tiêm và liệu trình điều trị sẽ gây biến chứng nguy hiểm như: chảy máu nội khớp, đẩy nhanh tốc độ thoái hóa khớp và loãng xương, nhiễm khuẩn khớp tiêm dẫn đến tạo mủ, ổ áp xe gây nguy cơ hoại tử xương khớp, dính khớp, nhiễm khuẩn huyết…
Không ít trường hợp phải nhập viện cấp cứu do tiêm khớp tại cơ sở không đúng quy định, dẫn đến bị nhiễm khuẩn khớp, viêm tấy…
Lần đầu thấy giảm đau nhanh nhưng những lần sau thì đau hơn trước, khớp sưng đỏ tấy, khó vận động.
- Dễ nhiễm khuẩn ổ khớp sau tiêm
- Lạm dụng thuốc tiêm khớp Corticoid ở liều cao có thể khiến da bầm tím, tăng huyết áp, teo cơ, loãng xương, suy nhược thận, mất chức năng vận động, thậm chí liệt toàn thân.
- Tiêm khớp trong trường hợp người đang bị viêm nhiễm khuẩn tại khớp, tiểu đường, cao huyết áp, bệnh lý máu, nhiễm nấm, suy giảm miễn dịch có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
- Chỉ định sai, lạm dụng: Chỉ khi nào bệnh nặng dùng kháng viêm không steroid không đáp ứng mới chỉ định thủ thuật tiêm corticoid, hyaluronate sodium vào khớp. Do thấy một số người dùng chỉ định này có hiệu quả nên một số người lạm dùng cho các trường hợp nhẹ là không cần thiết.
- Tiêm không đúng kỹ thuật: Không nắm vững vị trí giải phẫu, thiếu thành thạo trong thao tác sẽ không tiêm thuốc vào đúng vị trí cần tiêm, hiệu quả kém.
- Nơi tiêm không đạt tiêu chuẩn: Một trong những vi phạm thường thấy là nơi tiêm không đạt tiêu chuẩn vô khuẩn hoặc không làm vô khuẩn tốt ở vùng da trước khi tiêm. Dẫn đến bị nhiễm khuẩn khớp, nhiễm khuẩn toàn thân, nhiễm khuẩn huyết.
Lạm dụng tiêm khớp dẫn đến nguy cơ liệt tay chân, làm cho bệnh tiến triển nhanh và trầm trọng hơn, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng (đối với bệnh nhân có tiền sử đái tháo đường, tăng huyết áp, suy giảm miễn dịch, các bệnh về máu…)
Để tránh xảy ra tai biến khi tiêm khớp, cần lưu ý điều gì?
- Không được áp dụng tiêm thuốc vào khớp và tiêm vào phần mềm cạnh khớp cho các trường hợp: Viêm khớp nhiễm khuẩn (viêm khớp mủ, lao khớp…), u xương khớp, tổn thương khớp do bệnh lý thần kinh, bệnh máu, nhiễm khuẩn ngoài da vùng tiêm khớp.
- Tiêm thuốc vào khớp phải đúng vị trí giải phẫu của các điểm bám gân, các lồi cầu, dây chằng, bao khớp và ổ khớp. Tuyệt đối tránh tiêm vào cơ, xương, mạch máu và dây thần kinh quanh khớp vì nếu không cẩn thận có thể gây teo cơ, xốp xương, làm mất luôn khả năng vận động của người bệnh.
- Phải đảm bảo đúng các nguyên tắc vô khuẩn (sát khuẩn, bơm kim tiêm vô khuẩn…).
- Tiêm đúng liều lượng thuốc. Liều lượng thuốc tiêm (từ 0,3 – 1,5ml) tùy thuộc vào kích thước khớp tiêm, tránh đưa một lượng thuốc quá lớn vào ổ khớp hay tổ chức mềm cạnh khớp vì có thể sẽ làm tăng nguy cơ tổn hại tế bào màng hoạt dịch hoặc gây áp-xe tại chỗ do lượng thuốc bị thừa.
- Sau khi tiêm thuốc vào khớp, tại vị trí tiêm cần dán băng dính vô khuẩn. Bệnh nhân không rửa nước vào vùng tiêm và chỉ bóc bỏ băng dính ở vùng tiêm sau 8 – 12 giờ.
