Đau thần kinh tọa là tình trạng thoát vị đĩa đệm gây chèn ép các rễ thần kinh tương ứng do viêm nhiễm, u thần kinh xâm lấn chèn ép thần kinh tọa. Đau thần kinh tọa luôn tạo ra các cơn đau dữ dội ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người bệnh. Mọi người cần hiểu rõ về bệnh để phát hiện và điều trị kịp thời, hạn chế tối đa những biến chứng nguy hiểm mà đau thần kinh tọa có thể gây ra.
Hãy cùng TRAULEN tìm hiểu chi tiết về những biến chứng khó lường của đau thần kinh tọa trong bài viết dưới đây nhé.
Tổng quan bệnh đau thần kinh tọa
Đau thần kinh tọa là 1 dạng đau thần kinh hông to, đặc trưng bởi những cơn đau dây thần kinh dọc theo đường kinh tọa từ cột sống thắt lưng tới mặt ngoài của đùi, mặt trước ở ngoài cẳng chân, mắt cá chân và xuống đến tận các ngón chân.
Đau thần kinh tọa có thể gặp ở cả nam và nữ trong độ tuổi lao động từ 30 – 50 tuổi, tuy nhiên, tỷ lệ nam cao hơn nữ. Nguyên nhân chủ yếu là do rễ dây thần kinh tọa bị chèn ép, máu không lưu thông tạo ra các cơn đau và biến chứng về sau.
Bệnh đau thần kinh tọa thường xảy ra khi người bệnh bị thoát vị đĩa đệm, dây thần bị chèn ép ở xương cột sống, hẹp cột sống. Từ đó, khu vực thần kinh bị chèn ép bị viêm, đau và gây tê bì ở chân tay.
Nguyên nhân gây đau thần kinh tọa
Đau thần kinh tọa chắc chắn sẽ hành hạ bạn không ngừng, làm gián đoạn cuộc sống của bạn theo nhiều cách. Để giải quyết tình trạng này, điều quan trọng là phải hiểu được hàng loạt yếu tố có thể gây ra chứng đau thần kinh tọa.
Thoát vị đĩa đệm
Thủ phạm phổ biến nhất gây đau thần kinh tọa là thoát vị đĩa đệm. Những đĩa đệm này hoạt động như một tấm đệm giữa các đốt sống trong cột sống của bạn. Theo thời gian, áp lực từ đốt sống có thể khiến phần bên trong giống như gel của đĩa đệm thấm qua thành ngoài yếu đi, dẫn đến thoát vị. Sau đó, phần nhô ra này sẽ tạo áp lực trực tiếp lên dây thần kinh tọa nhạy cảm, gây ra cơn đau dữ dội.
Thoát vị đĩa đệm là một trong những nguyên nhân dẫn đến đau thần kinh tọa
Khi chúng ta già đi, các đĩa đệm cột sống của chúng ta bị hao mòn tự nhiên. Quá trình này có thể dẫn đến việc các đĩa đệm này dần dần bị rút ngắn lại, gây ra sự thu hẹp các đường dẫn truyền thần kinh, được gọi là hẹp ống sống. Ngược lại, việc thu hẹp có thể chèn ép rễ dây thần kinh tọa, gây ra cơn đau quen thuộc liên quan đến đau thần kinh tọa.
Trượt đốt sống
Khi một đốt sống trượt khỏi vị trí thẳng hàng với đốt sống phía trên nó, nó có thể thu hẹp không gian mà dây thần kinh thoát ra. Sự sai lệch này là nguyên nhân chính gây chèn ép dây thần kinh tọa.
Chấn thương cột sống thắt lưng hoặc dây thần kinh hông
Chấn thương cột sống thắt lưng hoặc dây thần kinh tọa có thể dẫn đến đau thần kinh tọa. Tai nạn, té ngã hoặc các chấn thương thể chất khác có thể là chất xúc tác gây ra sự khó chịu này.
Khối u ở cột sống thắt lưng
Mặc dù tương đối hiếm nhưng các khối u hình thành ở cột sống thắt lưng có thể gây áp lực lên dây thần kinh tọa, gây đau lan xuống chân. Chẩn đoán và can thiệp sớm là rất quan trọng trong những trường hợp như vậy.
Viêm xương khớp
Thời gian trôi qua có thể dẫn đến sự hình thành các gai xương ở cột sống. Những phần phát triển lởm chởm này có thể chèn ép các dây thần kinh ở lưng dưới, góp phần gây đau thần kinh tọa, đặc biệt ở người lớn tuổi.
Hội chứng cơ hình lê
Một cơ nhỏ nhưng có ảnh hưởng sâu bên trong mông – cơ hình lê, có thể thắt chặt hoặc co thắt, dẫn đến áp lực và kích thích dây thần kinh tọa. Hội chứng này ít được biết đến hơn nhưng góp phần đáng kể gây ra chứng đau thần kinh tọa.
Hội chứng chùm đuôi ngựa
Đây là một tình trạng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến bó dây thần kinh ở cuối tủy sống, được gọi là đuôi ngựa. Nó có thể dẫn đến đau chân lan tỏa, tê quanh hậu môn và thậm chí mất kiểm soát ruột và bàng quang.\
Hội chứng đuôi ngựa là tình trạng rễ của đám rối thần kinh đuôi ngựa bị chèn ép, ảnh hưởng tới chức năng vận động và cảm giác đến hai chân, bàng quang, trực tràng
Biến chứng khó lường của đau thần kinh tọa
Đau thần kinh tọa có thể biến chứng thành mãn tính, kéo dài hơn 4 – 6 tuần, gây ra nhiều cơn đau nguy hiểm. Trong đó các triệu chứng như tê và yếu ở chân hoặc đầu gối là những dấu hiệu báo động đỏ, báo hiệu tổn thương rễ thần kinh nghiêm trọng mà nếu không được điều trị sớm có thể trở thành ảnh hưởng vĩnh viễn trong cuộc sống.
Dưới đây là các biến chứng đau thần kinh tọa điển hình bạn nên biết:
Biến dạng xương và cột sống
Cứng cột sống: Biến chứng đầu tiên dễ thấy nhất của đau thần kinh tọa là cứng cột sống. Cột sống bị đau, cứng cơ khi người bệnh cử động, cơn đau đớn sẽ khiến người bệnh hạn chế hoạt động hơn. Từ đó, tình trạng cứng cột sống ngày càng nghiêm trọng hơn nếu không điều trị.
Một biến chứng nguy hiểm khác của đau thần kinh tọa bạn cần phải lưu tâm là biến dạng xương. Biến chứng này xuất hiện khi nhân nhầy chèn ép lên gốc rễ thần kinh và các cơ quan xung quanh khiến cho cột sống bị cong vẹo biến dạng, lúc này người bệnh sẽ phải chịu những cơn đau nhức nặng hơn cả về cường độ lẫn tần suất, kèm theo sốt, buồn nôn và chán ăn. Cơn đau dai dẳng và dữ dội, đặc biệt là vào ban đêm hoặc trong thời gian nghỉ ngơi ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Khi dây thần kinh tọa bị đau, máu sẽ không thể dễ dàng lưu thông khiến người bệnh mắc chứng co cứng cơ cột sống
Những triệu chứng này có thể đóng vai trò là tín hiệu cảnh báo về các tình trạng bệnh lý tiềm ẩn như nhiễm trùng hoặc khối u cột sống. Khi những dấu hiệu đáng lo ngại như vậy xuất hiện, bạn bắt buộc phải nhanh chóng liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra kỹ lưỡng và xây dựng kế hoạch điều trị hợp lý.
Teo cơ vận động
Cơn đau dữ dội của bệnh đau thần kinh tọa kéo dài từ lưng xuống chân, có thể cản trở khả năng vận động tự nhiên của cơ thể. Do đó, người bệnh thường hạn chế vận động để giảm đau, vô tình làm tăng nguy cơ teo cơ ở chân.
Về lâu dài, các dây thần kinh tọa bị tổn thương và mất chức năng dần, dẫn đến biến chứng teo cơ và mất dần chức năng ở chân.
Đại, tiểu tiện mất kiểm soát
Sự chèn ép dây thần kinh nghiêm trọng ở bệnh đau thần kinh tọa ở mức độ nặng và mãn tính do hẹp cột sống, có thể dẫn đến mất kiểm soát nhu động ruột và bàng quang. Biến chứng này có thể biểu hiện với các triệu chứng điển hình như khó tiểu, giảm hoặc mất cảm giác khi đi tiểu và đại tiện không kiểm soát kèm theo đau bụng dữ dội.
Rối loạn thần kinh thực vật
Một trong những biến chứng đáng lo ngại nhất của đau thần kinh tọa là tổn thương dây thần kinh.
Trong một số trường hợp, những triệu chứng này có thể xảy ra ở phần dưới đầu gối và không bao trùm toàn bộ chi. Mặc dù can thiệp phẫu thuật không phải lúc nào cũng cần thiết nhưng việc điều trị ngay lập tức là rất quan trọng. Các bác sĩ thường kê đơn kiểm soát cơn đau bằng thuốc, sau đó là các lựa chọn như tiêm steroid ngoài màng cứng hoặc cắt bỏ tần số vô tuyến nếu vẫn khó cải thiện. Nếu không giải quyết kịp thời vấn đề này có thể dẫn đến tổn thương thần kinh vĩnh viễn và không thể phục hồi.
Rối loạn thần kinh thực vật là biến chứng nặng nhất khi mắc bệnh đau thần kinh tọa. Tình trạng này diễn ra khiến cho người bệnh thường xuyên rơi vào tình trạng phản xạ kém, mất kiểm soát hoạt động tứ chi tạo nên những cơn đau dữ dội kéo dài. Tình trạng chèn ép thần kinh kéo dài sẽ khiến cho người bệnh mất dần cảm giác cũng như không thể tự điều khiển chức năng vận động của mình.
Bại liệt chi dưới
Các dấu hiệu ban đầu của đau thần kinh tọa thường ảnh hưởng đến một hoặc cả hai chân và có thể bao gồm các triệu chứng như yếu chân, cảm giác ngứa ran bất thường ở chân và tăng độ nhạy cảm với cơn đau.
Cuối cùng, khi không điều trị bệnh kịp thời, người bệnh bị cứng cột sống, teo cơ và dẫn đến việc bị bại liệt 1 phần hoặc hoàn toàn chi dưới. Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của đau thần kinh tọa mà nhiều người bệnh lo sợ vì khi đó, việc sử dụng thuốc điều trị hay vật lý trị liệu đều không đem lại hiệu quả nữa.
Tóm lại, đau thần kinh tọa ban đầu chỉ đơn thuần là xuất hiện những cơn đau, tuy nhiên nếu không sớm kiểm soát và điều trị kịp thời, những biến chứng đau thần kinh tọa hiện diện là điều không thể tránh khỏi. Để cuộc sống không bị bệnh tật làm phiền, gây ảnh hưởng ở nhiều mức độ, điều quan trọng là bạn cần trang bị kiến thức để chủ động phòng ngừa, cũng như nắm được phương pháp điều trị hiệu quả để bảo vệ sức khỏe của bạn và ngăn ngừa chứng đau thần kinh tọa gây ra những tổn hại không thể cứu vãn được trong cuộc sống.
