Bệnh gout là một trong những bệnh Cơ xương khớp thường gặp nhất (chiếm 1/3 lượng bệnh nhân đến khám các vấn đề về Cơ xương khớp). Đến nay, bệnh gout không thể tự khỏi theo thời gian mà chỉ tập trung điều trị triệu chứng, kiểm soát nồng độ acid uric máu.
Bệnh Gout hay còn được gọi là “bệnh gút”, là một loại bệnh liên quan đến sự tăng cao của axit uric trong cơ thể dẫn đến các triệu chứng đau đớn và sưng tại vị trí bị ảnh hưởng. Đây là một trong những vấn đề về xương khớp phổ biến nhất, chiếm khoảng 1/3 tổng số lượng người bệnh đến khám với các bác sĩ Cơ Xương Khớp.
Bài viết dưới đây TRAULEN sẽ tổng hợp các biến chứng nguy hiểm của bệnh gout để bệnh nhân biết cách phòng tránh cũng như điều trị nếu không may mắc phải.
Tổng quan về bệnh Gout
Gout là bệnh lý do sự rối loạn chuyển hóa nhân purin. Rối loạn chuyển hoá nhân purin gây tăng cao nồng độ acid uric trong máu khiến thận không thể lọc acid uric từ trong máu.
Khi nồng độ acid uric trong máu được tích tụ qua thời gian trở nên quá cao, những tinh thể urat được hình thành. Những tinh thể này tập trung lại ở khớp và gây viêm, sưng và đau đớn cho bệnh nhân.
Nguyên nhân gout thường liên quan đến sự tạo ra quá nhiều axit uric hoặc khả năng loại bỏ axit uric kém hiệu quả từ cơ thể. Các nguyên nhân có thể kể đến như di truyền, tiêu thụ thức ăn giàu purin, sử dụng đồ uống cồn bừa bãi, béo phì, bệnh thận và sử dụng thuốc.
Bệnh gout có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, thông qua chẩn đoán đúng và quản lý hiệu quả, bệnh gout có thể được kiểm soát. Phương pháp điều trị bao gồm các biện pháp thay đổi lối sống, sử dụng thuốc giảm đau và chống viêm,…
Triệu chứng và dấu hiệu nhận biết bệnh Gout
Triệu chứng bệnh gout thường xảy ra đột ngột và vào ban đêm. Một số triệu chứng và dấu hiệu cấp tính của bệnh gout có thể kể đến như:
- Đau khớp, sưng đỏ khớp, thường sẽ đau đột ngột, dữ dội.
- Đau đột ngột vào ban đêm và tại chỗ khớp viêm biểu hiện là sưng, nóng, đỏ, đau, hạn chế vận động.
Vị trí đau: Khoảng 80 – 90% cơn gout đầu tiên sẽ xảy ra ở một khớp và điển hình là khớp bàn chân và khớp ngón chân cái. Kế tiếp là các khớp khác như: mu bàn chân, cổ chân, gót chân, gối, cổ tay, ngón tay, khuỷu tay…
Đau thường xuất hiện đột ngột hoặc sau bữa ăn nhiều protid, gắng sức, căng thẳng, nhiễm lạnh, chấn thương… đặc biệt là sau khi uống rượu bia.
Tình trạng đau thường xảy ra trong 24 – 48 giờ và kéo dài từ 3-10 ngày rồi tự khỏi
Càng về sau đợt viêm cấp càng kéo dài, không tự khỏi, biểu hiện ở nhiều khớp, đối xứng và để lại các di chứng cứng khớp, teo cơ, hạn chế vận động…
Những biến chứng nguy hiểm của bệnh Gout
Hạt Tophi
Hạt Tophi là biến chứng hay gặp của bệnh nhân bị bệnh gout. Hạt tophi thường được biểu hiện trông giống những khối u nhỏ, phồng phát triển trên các khớp ngay dưới da. Mặc dù phát triển bên dưới lớp da nhưng các hạt tophi vẫn có thể dễ nhận thấy được.
Hạt tophi có lúc ở tình trạng viêm cấp làm da nóng, đỏ. Theo thời gian, có thể to dần và vỡ chảy ra chất nhão và trắng như phấn, hoặc rỉ dịch vàng. Vết lở loét da do hạt tophi vỡ ất lâu liền, gây nhiễm trùng mạn tính. Nguyên nhân nhiễm trùng do hạt tophi ở những vị trí tỳ đè dễ cọ xát như bàn chân, bàn tay, khuỷu. Hoặc bệnh nhân tự chọc vào hạt tophi của mình. Dẫn đến loét và dò, vỡ và chảy dịch. Đây là con đường cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng hạt tô phi.
Biến chứng thận
Bệnh gout không chỉ gây tổn thương ở các khớp xương mà còn tác động đến nhiều cơ quan khác của cơ thể. Một trong những cơ quan chịu biến chứng nặng nề của gout chính là thận. Theo thống kê, khoảng 20% bệnh nhân gout có tổn thương thận
Bệnh gout gây tổn thương thận chủ yếu qua 2 cơ chế; cơ chế trực tiếp gây bệnh là do lắng đọng tinh thể muối urat trực tiếp gây tổn thương đến cầu thận, ống thận gây tình trạng viêm, lâu ngày dẫn đến tình trạng giảm chức năng thận; cơ chế gián tiếp là do quá trình hình thành sỏi thận từ tinh thể muối urat gây tình trạng tắc nghẽn, viêm đường tiết niệu, ứ nước, gây giảm chức năng thận.
Bệnh Gout mãn tính có thể gây lắng đọng muối urat trong thận gây ra bệnh sỏi thận, thận ứ nước, ứ mủ dẫn đến suy thận, tăng huyết áp
Thực tế cho thấy, bệnh thận mạn tính là biến chứng thường gặp và nguy hiểm trên những người bị gout mạn tính. Bệnh thận mạn tính làm suy giảm chức năng lọc cầu thận dẫn tới giảm độ lọc của acid uric. Nồng độ acid uric trong máu tăng cao tích tụ lại làm trầm trọng thêm bệnh lý thận. Tạo nên một vòng xoắn bệnh lý nặng nề liên quan chặt chẽ với nhau.
Mức độ suy thận càng nặng, như trong giai đoạn cuối có thể đòi hỏi phải chạy thận nhân tạo lọc máu. Do đó làm tăng nguy cơ các biến chứng nguy hiểm khác cho cơ thể, trong đó có tử vong.
Sỏi uric
Nếu bệnh Gout không được điều trị đúng cách, những tinh thể urat lắng đọng rải rác ở tổ chức kẽ thận, bể thận, niệu quản. Lâu ngày hình thành sỏi uric, sỏi có thể nằm ở vị trí như trong đài bể thận. Hoặc gặp sỏi niệu quản, sỏi bàng quang, sỏi niệu đạo.
Sỏi uric gây tắc nghẽn đài bể thận, ứ nước ứ mủ ở thận. Ngoài ra có thể dẫn tới tình trạng nhiễm trùng đường tiết niệu, tiểu máu do sự cọ sát của sỏi. Đôi khi bệnh nhân gặp cơn đau quặn thận dữ dội do sỏi di chuyển gây ra.
Các tinh thể acid uric lắng đọng trong bệnh Gout
Gãy xương
Biến chứng bệnh gout cũng bao gồm gãy xương. Cụ thể, gout làm tăng nguy cơ gãy xương do tính chất của xương bị tác động xấu từ viêm, sưng do acid uric kết tủa. Việc phát triển hạt tophi cũng là một trong số các nguyên nhân gây tổn thương đến xương, làm xói mòn xương. Tình trạng kéo dài sẽ khiến cho xương yếu đi, người bệnh mắc phải loãng xương hoặc có nguy cơ loãng xương cao, dẫn đến dễ gãy xương.
Sỏi thận
Nồng độ acid uric dư thừa bên trong cơ thể và cứ 10 người bệnh gout sẽ có 2 người bị sỏi thận. Thận là cơ quan lọc chất thải trong máu, acid uric cũng sẽ được lọc ở thận. Việc dư thừa acid uric trong thời gian dài sẽ dẫn sự kết tủa muối urat. Từ đó, tạo ra sỏi acid uric trong thận.
Tổn thương và biến dạng khớp
Biến chứng tổn thương và biến dạng khớp thường xảy ra ở người bị gút mạn tính, tình trạng sưng tấy tại khớp viêm xảy ra thường xuyên.
Viêm khớp gout mạn tính có thể dẫn đến tình trạng tổn thương khớp vĩnh viễn, từ đó gây biến dạng và cứng khớp. Việc này sẽ ảnh hưởng rất lớn để vận động của người bệnh lâu dài. Với những trường hợp xấu nhất, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật để khắc phục biến dạng khớp.
Các vấn đề về mắt
Tỷ lệ người bị gout gặp biến chứng về mắt không cao, có thể nói đây là một biến chứng hiếm gặp của bệnh gout. Dù vậy, cần lưu ý rằng tinh thể aicd uric có thể ảnh hưởng đến thị giác, bằng việc tác động xấu lên mí mắt, giác mạc và mống mắt.
Bệnh tim mạch
Các bệnh tim mạch là một cảnh báo lớn đối với người bệnh gút. Dù gout không trực tiếp gây ra bệnh lý tim mạch nhưng nghiên cứu cho thấy loại viêm khớp này làm nguy cơ đau tim và đột quỵ ở người tăng cao gấp 2 lần so với bình thường.
Nguyên nhân của biến chứng này là do acid uric khiến tích tụ các tinh thể urat, hình thành các cục máu đông. Và đây chính là nguyên nhân trực tiếp làm gia tăng rủi ro đau tim và đột quỵ ở người.
Biến chứng bệnh gout liên quan đến tim mạch rất nguy hiểm vì người bệnh sẽ có nguy cơ tử vong do suy tim, tỷ lệ gấp 2 lần so với người chưa từng bị bệnh gout.
Vấn đề với giấc ngủ
Có rất nhiều người bệnh gout gặp vấn đề với giấc ngủ, đó là bởi vì cơn đau gout thường xảy ra vào buổi đêm, cường độ cơn đau gây khó chịu và đôi lúc đánh thức người bệnh.
Trong trường hợp cơn đau kéo dài dai dẳng, liên tục khiến người bệnh thức giấc do đau và không thể ngủ lại được sẽ làm sức khỏe sụt giảm nghiêm trọng. Ngoài ra, biến chứng còn khiến người bệnh mệt mỏi, căng thẳng, dễ dàng mắc phải hàng loạt những vấn đề sức khỏe do mất ngủ.
Vấn đề về sức khỏe tâm thần
Vấn đề về sức khỏe tâm thần của người bệnh gout đa phần đến từ ảnh hưởng từ sự lo lắng tình trạng bệnh mỗi ngày, các cơn đau mỗi ngày, sự rối loạn giấc ngủ thường gặp, sự bất tiện từ việc hạn chế vận động trong các hoạt động thường ngày. Những điều này khiến người bệnh không chỉ suy nhược sức khỏe thể chất mà còn suy giảm sức khỏe tâm thần nghiêm trọng. Đây là tiền đề của các bệnh lý như rối loạn lo âu, trầm cảm,…
